Jaap Kistemaker en uraniumverrijking in Nederland 1945-1962
In verband met Covid-19 worden de lezingen tot nader order online gegeven middels het programma Microsoft Teams.
Avondlezing door dr. A.H. Streefland georganiseerd door de Chemische Kring Zwolle.
Jaap Kistemaker en uraniumverrijking in Nederland 1945-1962
Samenvatting
Al direct na de oorlog begon Jaap Kistemaker in Amsterdam een onderzoek naar het verrijken van uranium. In de natuur komt deze gelige stof in verschillende isotopen voor. Slechts één van deze isotopen werd echter geschikt geacht voor atoomwapens en energiewinning. De verwachtingen waren dan ook zeer hooggespannen.
Kistemaker werd aangesteld binnen de Stichting voor Fundamenteel Onderzoek der Materie, in eerste instantie onder de hoogleraar Cornelis Jan Bakker. Later kreeg hij een eigen laboratorium tot zijn beschikking – het Laboratorium voor Massaspectrografie in Amsterdam. Tegenwoordig heet dit laboratorium AMOLF (FOM Instituut voor Atoom- en Molecuulfysica).
Hoe werd er in het naoorlogse Nederland vormgegeven aan de wens om uranium te kunnen verrijken? Waar kwam deze wens eigenlijk vandaan? En wat werd er vervolgens mee gedaan? Welke rol speelde de Koude Oorlog met al zijn geheimhoudingssentimenten, spionage en Amerikaanse hegemonie? En hoe positioneerde een wetenschapper in witte laboratoriumjas, die zich graag profileerde als eenvoudige boerenzoon, zich in deze grote kwesties?
Curriculum vitae:
Abel Streefland studeerde natuurkunde en vervolgens wetenschapsgeschiedenis aan de Universiteit Utrecht. September 2017 promoveerde hij aan de Universiteit Leiden op een proefschrift over Jaap Kistemaker en de geschiedenis van uraniumverrijking in Nederland tussen 1945 en 1962. Tussendoor schreef hij voor Teylers Museum in Haarlem een boekje over de Haarlemse jaren van de theoretisch fysicus Hendrik Antoon Lorentz.
Sinds november 2016 is hij als universiteitshistoricus verbonden aan de Library van de Technische Universiteit Delft.
Introducé(e)s zijn van harte welkom.
Nadere informatie over de lezingen kunt u aanvragen via het CKZ emailadres: ckzsecretariaat@gmail.com.