Over Tatoeages: onschuldige decoratieve trend of gevaar voor de gezondheid?

Tatoeages: onschuldige decoratieve trend of gevaar voor de gezondheid?

Avondlezing door ing. D.J. Schakel georganiseerd door de Chemische Kring Zwolle.

Tatoeages: onschuldige decoratieve trend of gevaar voor de gezondheid?

Samenvatting
Het zetten van een tatoeage, waarbij inkt in de huid wordt geïnjecteerd, is al duizenden jaren een trend. Niet alleen ter decoratie, maar ook voor therapeutische en rituele doeleinden. Vandaag de dag zie je op de tv veel bekende artiesten en sporters met uiteenlopende decoraties waarbij soms een groot deel van een lichaamsdeel volledig is versierd. Maar is dat nu allemaal wel zo goed voor de gezondheid? Welke chemische stoffen injecteer je nu in de huid en hoe gevaarlijk zijn die dan? De NVWA richt zich al jaren op de veiligheid van tatoeage inkten gelet op de gezondheid van de consument. In samenwerking met de GGD worden tatoeage shops gecontroleerd op hygiënische aspecten en worden inkten chemisch en microbiologisch onderzocht. Hierbij wordt gekeken naar die stoffen waarvoor ook regelgeving is en waarop de overheid dus kan handhaven. Zowel de zware metalen, azo kleurstoffen als polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s) staan genoemd in de nieuwe REACH-verordening welke sinds 1 januari 2023 van kracht is. Om te kunnen handhaven op een overtreding van de wet is een betrouwbare en gevalideerde analysemethode noodzakelijk. Op dit moment zijn er nog geen Europees geharmoniseerde analysemethoden, maar daar wordt hard aan gewerkt.
De NVWA heeft voor zowel de zware metalen, azo kleurstoffen als de PAK’s een gevalideerde analysemethode. In eerste instantie werd het hele kleurenscala gecontroleerd, maar al snel bleek dat met name de fellere kleuren (rood, geel, oranje, groen en blauw) veelal pigmenten bevatten waaruit primaire aromatische amines kunnen ontstaan. Daarnaast zijn het met name de zwarte inkten waarin PAK’s kunnen worden aangetroffen. Toch blijven er altijd discussies ontstaan over sommige stoffen, hoe ze te bepalen of het resultaat te interpreteren. Oplosbaar koper en barium, hoe bepaal je dat dan? Hoe ga je om met de aanwezigheid van actief kool bij het bepalen van PAK’s? Is het wel zo verstandig alleen te kijken naar vrije PAA’s?
Analytische uitdagingen en Europese harmonisatie kunnen tot een uniform beeld leiden over de veiligheid van tatoeage inkten. Of de consument daar op zit te wachten is de vraag. 

Curriculum Vitae
CKZ-SchakelNa de opleiding HBO analytische chemie in 1992 als analist begonnen bij de Keuringdienst van Waren (KvW) in Leeuwarden. Begonnen met het onderzoeken van Food en om die reden in de avonduren nog een HBO levensmiddelentechnologie afgerond. Na vele naamsveranderingen van de organisatie via senior analist, analytisch medewerker nu als wetenschappelijk medewerker werkzaam bij de NVWA bij het Chemisch en Microbiologisch Productveiligheid Lab in Groningen. Hier houdt hij zich bezig met analytisch inhoudelijk advies voor het jaarplan, kwaliteitszorg, participatie in nationale en internationale werkgroepen, geven van trainingen en binnenhalen van opdrachten van andere overheden in binnen- en buitenland. Tijdens de 31 jaar bij deze overheidsorganisatie is veel ervaring opgedaan in het analytisch blikveld van cosmetica, textiel, food contact materialen, speelgoed, biociden, huishoudchemicaliën en tatoeage inkten. Naast het werk is hij een vader van een zoon (25 jaar) en twee dochters (23 en 19), is actief beoefenaar van volleybal, staat twee keer week in de sportschool en loopt in zijn vrije tijd graag door de natuur om zijn passie voor vlinders op de gevoelige plaat vast te leggen.

Introducé(e)s zijn van harte welkom.

Nadere informatie over de lezingen kunt u aanvragen via het CKZ emailadres: ckzsecretariaat@gmail.com.

Prijzen

I.v.m. de verbouwing vande collegezaal van het Polymer Science Park, wordt deze lezing georganiseerd in de ruimte van BREiNN, eveneens aan de Ceintuurbaan 15, 8022 AW Zwolle.

Bent u geen lid van de CKZ maar wel geïnteresseerd, stuur dan een e-mail naar Jenneke Pandelaar (ckzsecretariaat@gmail.com). Wij sturen u dan toekomstige convocaties toe. Heeft u al een paar lezingen bijgewoond en wilt u lid worden? Neem dan ook contact op met Jenneke Pandelaar. Zij stuurt u alle benodigde informatie. De contributie bedraagt slechts €15/jaar bij automatische overboeking.