Over Hoe de chromatografie de wereld veranderd heeft

Hoe de chromatografie de wereld veranderd heeft

Avondlezing door W.J. Staal georganiseerd door de Chemische Kring Zwolle.

Samenvatting
Chromatografie is de meest veelzijdige analytische techniek die we kennen. Met chromatografie kunnen gassen, organische vloeistoffen, oplosbare vaste stoffen (zouten en organische stoffen), synthetische polymeren en eiwitten onderzocht worden.
De chromatografie heeft voor een revolutie gezorgd binnen de analytische chemie. Waar vroeger dagen werk voor nodig was met een lab vol analisten of analistes gebeurt nu binnen enkele uren of seconden, uitgevoerd door geautomatiseerde apparaten.
Binnen de farmaceutische industrie is chromatografie niet alleen een analytisch hulpmiddel, maar zelfs een productie techniek geworden. Uit ruw of onzuiver product, zoals bij een 100 stap synthese of urine van paarden of zwangere vrouwen, worden kilogrammen zuiver product ( eiwitten, peptiden en hormonen ) geïsoleerd.
Het einde is nog steeds niet in zicht, er komen nog dagelijks nieuwe toepassingen bij. Er zijn nog steeds problemen die opgelost moeten worden en er zijn nog steeds mogelijkheden om totaal nieuwe ontdekkingen te doen.
Zelfs de nanotechnologie heeft zijn intrede gedaan in de chromatografie. Er zijn al nano gaschromatografen en nano vloeistofchromatografen op de markt waarbij de vloeistofsnelheid op het nanoliter niveau is en de kolom geïntegreerd zit in een chip. Met de huidige HPLC apparatuur die tot 400 bar druk kan gaan, is met 4 tot 3 micron deeltjes een schotelgetal van 10.000 tot 20.000 schotels te halen. Met de UPLC die tot 1000 bar kan gaan en 1,9 micron deeltjes, is een schotelgetal van meer dan 50.000 schotels haalbaar. Prof. Jorgenson van de universiteit van Chapel Hill (NC, USA) heeft het record. Bij 3000 bar en 1,9 micron deeltjes in een fused silica kolom heeft hij 1.350.000 theoretische schotels gehaald! Maar nu worden er al kolommen met 200 nm deeltjes gepakt. Dus dat record gaat eraan!
Het is een zeer motiverend en uitdagend werkgebied. Het is dan ook zeer terecht dat in het programma voor nieuwe scheikunde, chromatografie een prominente plaats gekregen heeft. Nu moet de kloof tussen de klassieke technieken zoals papier chromatografie, dunnelaag chromatografie en de moderne varianten van gaschromatografie ( hoge temperatuur GC, 2-D GC) en vloeistofchromatografie (HPLC, UPLC, IC, GPC) gedicht worden.

In de lezing zal op al deze zaken nader ingegaan worden.

Curriculum vitae:
Promotie TU Eindhoven: chromatografie aan polymeren (GPEC).
Research medewerker General Electric Plastics (nu Sabic).
Waters Chromatografie: ontwikkelaar nieuwe scheidingsmethoden.
Gastdocent chromatografie: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen.
Gast professor nanotechnologie: University of Applied Sciences Rheinbach/Bonn.

Introducé(e)s zijn van harte welkom.

Nadere informatie over de lezingen kunt u aanvragen via het CKZ emailadres: ckzsecretariaat@gmail.com.